© Trudy van Riemsdijk – Zandee

Het ‘ont-dekken’ van de gangwand

Het ‘ont-dekken’ van de gangwand, Stiens. Wit gemarmerde lambrisering, ca. 1930. Rode gemarmerde lambrisering met gele spiegels, ca. 1894. Team Randolph Algera (Art-decor, Heerenveen) aan het werk, 13 november 2013.

Het was april 2013. In de monumentale gang in het Doktershûs waren we in gesprek. Ons oog viel op een gat in het witte stucwerk, een beschadiging als gevolg van een jaren zeventig-betimmering. Daaronder kwam een lichte wand met een wit geschilderde marmering tot lambriseringshoogte te voorschijn. Maar er was meer.

Plantrank op rode gemarmerde lambrisering

Plantrank op rode gemarmerde lambrisering, gangwand, Stiens. Vermoedelijk ca. 1908.

Aan de rand van de beschadiging ontdekten we kleuren: wat groen, wat rood, wat geel. Door nieuwsgierigheid geprikkeld gingen we verder. Voorzichtig werd een laag verwijderd. Eronder vandaan kwam een gestileerde rank, een bladmotief met hier en daar bessen. Dank zij de deskundigheid van Randolph Algera, winnaar van de Nationale Schildersvakprijs 2013 en 1e prijswinnaar in de categorie restauratie/decoratie, is door zijn team met veel geduld en aandacht eind 2013 de witte toplaag verwijderd. Met scalpelmesjes werden de wanden afgepeld, letterlijk ont-dekt. Een fraaie illusionistische schildering van een roodmarmeren lambrisering met ‘spiegels’, geelmarmeren panelen, kwam te voorschijn. Deze spiegels hebben schaduw- en lichtrandjes om reliëf te suggereren en ze zijn in een mooi ritme over het vlak verdeeld.

Vaas met bloemen op ‘zuiltje’

Vaas met bloemen op ‘zuiltje’, ont-dekt januari 2014, gangwand, Stiens. Vermoedelijk ca. 1894.

De zucht van verlichting toen het Algera-team bijna klaar was kwam te vroeg. Op het laatste stukje wand kwam nog meer te voorschijn. Een geschilderd zuiltje midden op de wand met een spiegel verticaal geschilderd en een stukje boven de lambrisering uitstekend. En toen kwam de grootste ontdekking. Op dit zogenaamde zuiltje prijkte een frêle vaas, op een voet, mooi gedecoreerd en sierlijke handvaten. In de lange hals een luchtig boeket met, naar het lijkt volle roze rozen, enkele witte bloemen en nog meer fraais. Als iemand een idee heeft welke planten en bloemen in de vaas voor komen horen we dit graag.

Een andere vraag is, wat werd wanneer geschilderd? Vermoedelijk stamt de laag met het witte imitatiemarmer die tevoorschijn kwam toen de betimmering werd verwijderd uit de jaren dertig toen dokter Johannes Bosma er kwam wonen. De onderste laag, de rood gemarmerde lambrisering is mogelijk geschilderd ten tijde van de ‘grote’ verbouwing door dokter Terpstra in 1894. De zuil met daarop de vaas met bloemen is waarschijnlijk ook uit die tijd. De plantrank die veel gestileerder is van opzet werd mogelijk aangebracht toen dokter Hooghoudt in 1908 het huis wat verbouwde.