Stinzenstruin 2017 SFM web

Routekaart Stinzenstruin / Stinzenflora-monitor  2017. Klik op een afbeelding om te vergroten.

Dit jaar openen we met een routekaart. Deze laat zien welke locaties echte stinzenplanten hotspots van Friesland zijn. In een soort möbius beweging in oostelijke of westelijke richting zijn diverse tochtjes mogelijk.

Een struin kan bijvoorbeeld beginnen in Jelsum, gevolgd door Koarnjum, Stiens, Frjentsjer en Easterein. Vandaar richting Raerd, om via Ljouwert, Feanwâlden, Kollum te bezoeken. Een möbius is het symbool van oneindigheid, starten kan op eigen gelegenheid en vanaf elk gewenste locatie.
Graag geven we u een tip om onderweg te overnachten en heerlijk tot rust te komen in een van de vele Friese B&B’s.
Er zijn weer een aantal interessante activiteiten. Informatie hierover staat onderaan dit kalenderbericht. Nieuw dit jaar is de mogelijkheid voor een ontvangst van groepen in het gerenoveerde Pakhûs SOLO in Stiens met een ‘Praatsje oer stinzenblomkes en de Vlaskamptún’ en aansluitend een struin door de stinzenflora-tuin. In het najaar werden in een van de perken bij het Pakhûs bolletjes van Sneeuwklokjes en Knikkende vogelmelk geplant en in het middenperk de bollen van de Keizerskroon.

Net als vorig jaar doet ook een stinzenflora hotspot buiten Friesland mee aan de Stinzenflora-monitor. In Gelderland is in de beschutte omgeving van het landgoed bij het kasteel Hackfort een waar stinzenfloraparadijs. Daar kunt u zien hoe op een dergelijk oud terrein de stinzenflora wordt uitgebreid.

Stinzenflora-monitor Kalender week 17.06

Stinzenflora-monitor Kalender week 17.06

‘What a difference a year makes’, vorig jaar om deze tijd waren de stinzenplanten al veel verder in hun ontwikkeling dan dit jaar. Maar nu is in de kalender nog weinig kleur te bekennen.

Winterakonieten bij de St. Vituskerk in Stiens.

Winterakonieten bij de St. Vituskerk in Stiens. Niet alleen bloeien ze op het kerkhof maar ook de berm is prachtig geel gekleurd.

Winterakonieten en Sneeuwklokjes bij Stinze Stiens.

Winterakonieten en Sneeuwklokjes bij Stinze Stiens.

Op dit moment zijn vooral de gele winterakonieten op meerdere plekken al vol boven de grond met hun bloemen, terwijl op andere plekken ze deels nog onder de grond zitten. Waarschijnlijk is het kerkhof in Stiens een van de rijkste vindplaatsen van de Winterakoniet in Friesland. Deze plant is voor het eerst beschreven bij de (toen al afgebroken) Aytta state in Swichum en heet daarom in het Fries het Ayttablomke. Voor meer details zie blog ‘Viglius en het Ayttablomke’ d.d. 04.11.2014. De Sneeuwklokjes zijn op de meer beschutte terreinen al deels goed te zien maar de meeste zijn nog klein en zeker niet in volle bloei.

 

Sneeuwklokjes in de Martenatuin in Franeker.

Sneeuwklokjes in de Martenatuin in Franeker.

Sneeuwklokjes bij Martenastate.

Sneeuwklokjes bij Martenastate in Koarnjum.

Hoewel we de verschillende soorten Helleborus en Hoefblad niet in de lijst van stinzenplanten hebben opgenomen kunnen ze wel degelijk tot de stinzenplanten worden gerekend of als u dat prefereert als ‘bijgoed’. Het Stinkend nieskruid of Helleborus foetidus of Stjonkende wrangwoartel komt in het wild voor in midden Europa, en gedijt goed in het stinzenplanten milieu. Deze plant begint nu te bloeien bij Stinze-Stiens en Philippusfenne. Een andere wilde Helleborus soort is de Wrangwortel of Helleborus viridus die in de bergen van midden Europa in het wild voorkomt. Deze plant werd vroeger gebruikt bij de behandeling van de ziekte wrang bij koeien. Deze soort bloeit pas in omstreeks april en komt op enkele plekken bij de Schierstins voor.

Knoppen van Japans hoefblad bij de Schierstins.

Knoppen van Japans hoefblad bij de Schierstins.

De knoppen van het Japans Hoefblad komen bij de Schierstins al boven de grond evenals die van het Wit hoefblad bij Stinze Stiens. Het decoratieve blad van de Italiaanse aronskelk is al een tijd mooi te zien. Zo is er in een stinzenplantentuin altijd veel te beleven ook als de planten nog niet bloeien.

Donkere polletjes van het blad van de Gewone vogelmelk op Dekema State.

Donkere polletjes van het blad van de Gewone vogelmelk op Dekema State.

Gestreepte blad van de herfstkrokus bij Stinze Stiens.

Gestreepte blad van de herfstkrokus bij Stinze Stiens.

Het blad van Driekantig look is al weelderig aanwezig en Dekema State stuurt een foto van het blad van de Gewone vogelmelk dat al rijkelijk boven de grond is. Bij Stinze Stiens is het blad van de Herfstkrokus ook al duidelijk zichtbaar. In september bloeit deze prachtig terwijl het blad dan allang verdwenen is.

Cyclamen coum bij Philippusfenne.

Cyclamen coum bij Philippusfenne.

De Kleine cyclaam, Cyclamen coum, die inheems is in zuidoost Europa bloeit nu in de tuin van Philippusfenne volop op een paar kleinere plekken en breidt zich daar uit dankzij de aandacht die de familie Lutz dit schattige kleine plantje geeft.  Als het zich zonder al te veel extra aandacht in hun tuin zou kunnen uitbreiden en handhaven zou het ook tot de Stinzenplanten gerekend kunnen worden. Een definitie van een Stinzenplant is immers dat het gaat om planten die meestal heel vroeg of laat bloeien, niet in het wild voorkomen in de buurt van het (kunstmatige) stinzenplanten milieu, maar zich wel semi-natuurlijk kunnen handhaven en uitbreiden in een stinzenplanten milieu.

De vroege meer voorkomende soorten zoals Winterakonieten en Sneeuwklokjes zullen zich naar verwachting eind volgende week veel verder hebben ontwikkeld omdat de weersverwachting is dat het dan warmer en vrij zonnig zal zijn. In de tweede helft van de volgende week kunt u zelf eens gaan kijken hoever de natuur dan al is.

Activiteiten februari *:

Pastorietuin Easterein: Open tuindagen zaterdag 25 en zondag 26 februari van 11.00 uur tot 17.00 uur. Groepen minimaal 8 pers. op afspraak. Entree € 4, op zaterdagen gratis voor leden van de Nederlandse Tuinenstichting op vertoon van lidmaatschapskaart. Data kunnen wijzigen naar gelang de weersomstandigheden (met name inzake de bollen). Laatste info staat op de Facebookpagina: De Pastorietuin te Easterein.

Stinze Stiens: Start Stinzenstruin, De eerste Open tuindag dit jaar is op 12 februari met om 13.00 u. een ‘Praatsje’  in het Pakhûs SOLO (toegang € 5 pp. incl. koffie/thee en iets erbij; Smelbrêge 9, Stiens) en aansluitend een stinzenstruin door de tuin (aanmelden niet nodig). Van 14.00 – 16.00 u. is de tuin ook voor anderen open en is de toegang gratis.
Ontvangst groepen (vanaf 8 personen) op afspraak. Aanmelding via: stinze.stiens@icloud.com. Voor info en data klik hier.

Gegevens alle stinzenflora-monitor locaties zie: TERREINEN

Voor in de agenda *:

Activiteiten maart:

Pastorietuin Easterein: Open tuindagen 4 en 5, 11 en 12 maart van 11.00 uur tot 17.00 uur. Groepen minimaal 8 pers. op afspraak. Entree € 4, op zaterdagen gratis voor leden van de Nederlandse Tuinenstichting op vertoon van lidmaatschapskaart. Data kunnen wijzigen naar gelang de weersomstandigheden (met name inzake de bollen). Laatste info staat op de Facebookpagina: De Pastorietuin te Easterein.

Stinze Stiens: 4 maart Open tuindag met om 13.00 u. ‘Praatsje’  in het Pakhûs SOLO (toegang € 5 pp. incl. koffie/thee en iets erbij; Smelbrêge 9, Stiens) en aansluitend een stinzenstruin door de tuin (aanmelden niet nodig). Van 14.00 – 16.00 u. is de tuin ook voor anderen open en is de toegang gratis.
Ontvangst groepen (vanaf 8 personen) op afspraak. Aanmelding via: stinze.stiens@icloud.com. Voor info en data klik hier.

Activiteiten april:

Dekema State / Martenastate / Stinze Stiens: 8 april een uniek Beleefarrangement met de Friese paardentram langs drie historische locaties. De start is in het Pakhûs SOLO in Stiens met een ‘Praatsje oer stinzenblomkes en de Vlaskamptún’ en een túnkuier, en vervolgens een bezoek aan de landgoederen Martenastatestate (Jelsum), Dekema State (Koarnjum). Op beide terreinen krijgt u een deskundige rondleiding. Kosten € 39,50: incl. koffie/thee met oranjekoek in Stiens, een Fryske lunch in de Túnmanswente en thee op Dekema State met rondleidingen. Reserveren is noodzakelijk, klik hier.

Dekema State Jelsum: 8 en 9 april Museumweekend. 22 april Voorjaarsfair: met een stinzenplantenzoekkaart maakt u tijdens deze evenementen zelf een rondgang. Voor prijzen, openingstijden en activiteiten zie de website

Martenastate Koarnjum:  Wandelexcursies en cursussen Natuurfotografie Stinzenflora. Voor data, prijzen en aanmelding zie de website van It Fryske Gea. 22 april Voorjaarsfair.

Stinze Stiens: 30 april Open tuindag met om 13.00 u. ‘Praatsje’  in het Pakhûs SOLO (toegang € 5 pp. incl. koffie/thee en iets erbij; Smelbrêge 9, Stiens) en aansluitend een stinzenstruin door de tuin (aanmelden niet nodig). Van 14.00 – 16.00 u. is de tuin ook voor anderen open en is de toegang gratis.
Ontvangst groepen (vanaf 8 personen) in Pakhûs SOLO op afspraak. Aanmelding via: stinze.stiens@icloud.com. Voor info en data klik hier.

*Wijzigingen voorbehouden. Raadpleeg altijd de websites van de deelnemers voor de meest recente informatie.