Overzicht Bostulp en toef Narcissen in de Martenatuin (Franeker).
Het weer wisselt van zon en warm naar zon en koud en alles daar tussenin. Het is ook erg droog. Voorspellen is altijd moeilijk, maar met dit wisselende weer wordt het er niet eenvoudiger op. Momenteel staan de Bostulpen op de meeste plaatsen er prachtig bij, dat zal hopelijk komende week ook nog zo zijn.
| Sterhyacint | Wit hoefblad | Japans hoefblad | Holwortel | Voorjaarshelmbloem | Sneeuwroem | Blauwe anemoon | Bosanemoon | Gevlekt longkruid | Knikkende vogelmelk | Gele anemoon | Bostulp | Zomerklokje | Kievitsbloem | Wilde hyacint | Gevlekte aronskelk | Daslook | Haarlems klokkenspel | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Dekema State | |||||||||||||||||||||
| Hackfort | |||||||||||||||||||||
| Jongemastate | |||||||||||||||||||||
| Martenastate | |||||||||||||||||||||
| Martenatuin | |||||||||||||||||||||
| Philippusfenne | |||||||||||||||||||||
| Schierstins | |||||||||||||||||||||
| St. Vituskerk | |||||||||||||||||||||
| Stinze Stiens |
Bloei: begin volop afnemend
Aanwezig: hier en daar regelmatig massaal
Stinzenflora-monitor Kalender 2019 week 15. Scroll horizontaal om alle planten te zien. Meer weten over een terrein of stinzenplant? Klik op de naam in de tabel.
Bostulp en Holwortel in bloei bij Martenastate.
Dodonaeus, Florum et Coronarium, 1568.
In een aantal gevallen is het redelijk zeker dat de nu nog op die locaties voorkomende planten afstammelingen zijn van soorten die meer dan 200 jaar geleden zijn aangeplant. De geschiedenis van de Bostulp gaat terug tot in de 16e eeuw. Wil je meer weten hierover: klik hier.
Bostulpjes dansen boven de beginnende beplanting in de border bij Dekema, op de voorgrond twee Bostulpen uit één stengel.
Bij doet zich tegoed aan nectar van de Bostulp bij Stinze Stiens.
Bostulp op het kerkhof van de Grutte Tsjerke in Ternaard. Foto: Stinze Stiens.
De perken Zomerklokjes bloeien dit jaar erg mooi en vo in Park Jongemastate.
Oranjetipje op Zomerklokje Landgoed Het Steenhuis (Niebert, GR)
De Zomerklokken bloeien overal waar ze zijn uitbundig net als de Kievitsbloemen.
Kievitsbloemen en op de achtergrond de ‘grote of gigantea” 19e-eeuwse Zomerklokken bij Stinze Stiens.
De Holwortel bloeit nog wel, maar dat zal niet lang meer duren, ze komen steeds meer in het zaad. Zaaddozen van de al uitgebloeide vroege stinzenplanten zoals Winterakonieten, Sneeuwklokjes en Lenteklokjes zijn aanwezig, maar het zaad is nog niet rijp. Blad van deze planten begint langzaam af te sterven.
Gaatje in de Holwortel geboord door de hommel. Martenatuin (Franeker). Foto: Stinze Stiens.
Hommel boort gaatje in (dichte) Bostulp. Rypserdyk tussen dronryp en Marsum. Foto: Heilien Tonckens.
Deze week hebben we een paar mooie foto’s van de gaatjes die de Aardhommels maken in de bloemen van de Holwortel om bij de nectar te kunnen komen. Ook bij de Bostulp is dit fenomeen gesignaleerd.
Knikkende vogelmelk en Voorjaarshelmbloem bij Philippusfenne.
De Knikkende vogelmelk komt ook meer in het zaad, maar bloeit nog wel vrij rijk. Dit zal ook niet lang meer duren.
Gele anemoon en Knikkende vogelmelk bij Dekema State
Blauwe anemoon, Holwortel en Longkruid in de Martenatuin (Franeker). Foto Stinze Stiens
De Gele, Blauwe en Bosanemoon staan allemaal nog mooi in bloei.
Bosanemonen met Lelietjes van Dalen bij Hackfort.
Kievitsbloemen bij Hackfort
Voor de Bosanemonen is Hackfort zeker een bezoek waard en dan kunt u daar ook de Kievitsbloemen bewonderen langs de beek. De lichtere grondsoort bij Hackfort leent zich beter voor de Bosanemonen dan de zwaardere grond van de meeste overige plekken waarover wij rapporteren. Op deze lichtere grond doen de Lelietjes van dalen het ook goed, die langzaam in bloei komen.
Gevlekte aronskelk met op de achtergrond Holwortel. In de verte de kerk van Koarnjum.
De gevlekte aronskelk komt nu ook in bloei.
Wichter pruimenboom en de Reine Victoria pruimenboom in bloei. Op de achtergrond de Pastoorspeer, Poire du Curé, ‘op springen’ bij Stinze Stiens.
De vruchtbomen die historisch ook altijd bij dit soort terreinen aanwezig waren staan in bloei of komen binnenkort in bloei. Wat nu ook opvalt is dat er steeds meer bomen en struiken jong blad hebben of binnenkort krijgen. Dit is een prachtige tijd van het jaar, maar het luidt ook het einde van het stinzenplanten seizoen in. Fluitenkruid begint zelfs hier en daar al in bloei te komen.
De Keizerskronen bloeien nu op zijn mooist in Park Jongemastate.
Schierstins, bloeiende Prachtframboos.
De Keizerskronen bloeien nog steeds volop. Het Longkruid bloeit nog steeds prachtig. Ook de Prachtframboos, die vaak op stinzenflora terreinen te vinden is zorgt ook voor kleur en hommels.
Schierstins, het Haarlems klokkenspel staat op het punt te gaan bloeien.
Het Haarlems klokkenspel begint hier en daar al heel langzaam in bloei te komen. Bij de Schierstins en bij de Pakhûs tuin van Stinze Stiens begint het Knolsteenbreek in bloei te komen. Het Haarlems klokkenspel is de gevuldbloemige variant van de Knolsteenbreek. De Knolsteenbreek is zeer zeldzaam in Nederland. We zijn heel benieuwd of de Knolsteenbreek die we twee jaar geleden hebben gezaaid in het weitje bij het Pakhûs zich daar definitief zal vestigen.
Begin bloei Boshyacint bij Dekema State.
De Boshyacinten krijgen ook steeds meer bloemknoppen, maar de volle bloei zal nog even op zich laten wachten.
Activiteiten:
De deelnemers aan de Stinzenflora-monitor organiseren in het stinzenflora seizoen verschillende activiteiten. De activiteiten die nu bekend zijn worden hier onder vermeld. ‘Open tuinen’ bij particuliere tuinbezitters worden vaak kort van te voren vermeld in deze kalender en op de websites van de deelnemers. Openstelling is afhankelijk van de bloei van de stinzenplanten en het weer.
Voor mogelijkheden van (groeps)bezoek kunt u contact opnemen met de betreffende deelnemer. Gegevens: zie TERREINEN
Voor in de agenda*:
Activiteiten april:
Voorjaarsarrangement Stinzenflora 13 april Stinze Stiens-Martenastate-Dekema State o.l.v. gidsen.
Voorjaarsarrangement* ‘OndersteBoven van Stinzenflora’. Op zaterdag 13 april (van 10.30 u. tot 16.30 u.) worden onder leiding van een gids achtereenvolgens drie prachtige stinzenfloraparken bezocht, te weten Stinze Stiens (www.stinze-stiens.nl), Martenastate (www.martenastate.nl) en Dekemastate (www.dekemastate.nl). Het vervoer is deze dag op eigen gelegenheid, het liefst per fiets. Deze geheel verzorgde dag (kosten € 35,-p.p.) is inclusief de lunch en koffie of thee in de ochtend en een hapje en drankje in de middag. Boekingen verlopen via informatie@tunmanswente.nl * het arrangement kan bij onvoldoende aanmeldingen worden geannuleerd.
Dit arrangement kan ook op aanvraag voor groepen worden geboekt op andere dagen (deelname minimaal 12 personen, duur 10.30 u. – 15.30 u.). Denkt u aan een familie- of bedrijfsuitje dan behoort tegen meerkosten vervoer door een paardentram tot de mogelijkheden (deelname minimaal 20 personen).
De Voorjaarsfair is dit jaar op 20 april op Dekema State.
Dekema State Jelsum. Museumweekend 13 en 14 april. Tijdens de Voorjaarsfair op 20 april maak je met een stinzenplantenzoekkaart zelf een rondgang en er is een lezing over de cultuurhistorie van stinzenplanten door Willem van Riemsdijk. Voor prijzen, openingstijden, activiteiten en arrangementen, zie de website. www.dekemastate.nl
Schierstins, enkele Zomerklokjes staan in volle bloei.
Schierstins Feanwâlden. 13 en 14 april, 13.30-17.00 uur.Museumweekend met rondleidingen tuin/gebouw. Lage entree; gratis rondleiding. http://www.schierstins.nl
Stinze Stiens. 14 april, 13.30 u. – 16.00 u. Open tuin. Toegang gratis.
Bij de foto excursie op Martenastate gingen de deelnemers enthousiast ‘op de knieēn’ en de lenzen waren groot genoeg om de fotografen op het goede pad te houden . Foto: Sjoerd Hogerhuis.
Martenastate Koarnjum. 27 april, Natuurfotografie-excursiesonder leiding van Betty Kooistra. 6, 13, 20, 21 en 22 april, Wandelexcursies stinzenflora. Deze excursies staan onder leiding van Geert de Vries of Aad van der Burg. Voor aanvullende informatie www.martenastate.nl. Voor deelname aan een van de excursies, It Fryske Gea www.itfryskegea.nl/activiteiten.
In de media:
‘Spetterend bloemenfeest op Dekema State en Martenastate, Roots Magazine, 23 januari 2019.
Aandacht voor stinzenflora en de Stinzenflora-monitor in de landelijke media. Landelijk is er steeds meer aandacht voor stinzenflora en de Stinzenflora-monitor. In Roots magazineverscheen een mooi artikel aan een ‘spetterend bloemenfeest’ en een ‘ommetje’ van 5,6 km.langs Dekema State en Martenastate. Het maartnummer van Groei & Bloeibesteedde 8 pagina’s aan Stinze Stiens. En Zaterdag 2 maart verscheen een groot artikel in NRC Handelsbladn.a.v. de Stinzenflora-monitor en de onlangs door PostNL uitgegeven ‘stinsenflora’postzegels.
Mededelingen:
Boek ‘Martenastate Proeftuin van het paradijs?, achtergrond kerk Koarnjum.
Nieuw boek Martenastate (Koarnjum): November 2018 verscheen een prachtig nieuw boek over Martenastate: ‘Martenastate, proeftuin van het paradijs?’ (Wijdemeer, Leeuwarden) Het staat vol verhalen door uitstekende auteurs over de families die er woonden en de rijke geschiedenis van het landgoed en de state onder redactie van Henk Popma en Tjitte Kamminga.
Boek ‘Martenastate. proeftuin van het Paradijs?’, hoofdstuk Willem van Riemsdijk over stinzenflora.
Willem van Riemsdijk schreef een hoofdstuk over de ‘Cultuurhistorie van de stinzenflora en het voorkomen ervan ook Martenastate’. Op basis van historisch bronmateriaal beschrijft hij de geschiedenis van de stinzenflora vanaf de 16e eeuw tot heden, dit alles in relatie tot de bijzondere geschiedenis van de stinzenflora op Martenastate die zeker honderden jaren teruggaat. Het hoofdstuk is rijk geïllustreerd met foto’s onder meer uit middeleeuwse kruidenboeken en de latere Florilegia.
